در این مقاله به بررسی تفاوت های سواد رسانه ای و سواد دیجیتال میپردازیم و به صورت مختصر و مفید تفاوت های کلیدی این دو را بیان خواهیم کرد.

در دنیای امروز که فناوری اطلاعات به سرعت در حال پیشرفت است، دو اصطلاح “سواد رسانه‌ای” و “سواد دیجیتال” به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. هرچند این دو مفهوم به هم مرتبط هستند، اما تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها وجود دارد.

سواد رسانه‌ای به توانایی ارزیابی، تحلیل و درک پیام‌های منتقل شده از طریق رسانه‌های مختلف اطلاق می‌شود. این مهارت شامل توانایی تشخیص اخبار جعلی، بررسی منابع اطلاعات، و درک تأثیر رسانه‌ها بر افکار عمومی است. سواد رسانه‌ای به فرد کمک می‌کند تا به عنوان یک مصرف‌کننده فعال رسانه عمل کند و بتواند بین اطلاعات صحیح و نادرست تمایز قائل شود.

از سوی دیگر، سواد دیجیتال به توانایی استفاده مؤثر از فناوری‌های دیجیتال و ابزارهای آنلاین اشاره دارد. این مهارت شامل جستجوی اطلاعات در اینترنت، ایجاد محتوا، برقراری ارتباط در شبکه‌های اجتماعی و حل مشکلات فنی است. سواد دیجیتال به فرد کمک می‌کند تا بتواند در دنیای دیجیتال به طور مؤثر فعالیت کند و از فرصت‌های موجود در این فضا بهره‌مند شود.

اگرچه سواد رسانه‌ای و سواد دیجیتال به هم مرتبط هستند، اما حوزه‌های متفاوتی را پوشش می‌دهند. سواد رسانه‌ای بر روی محتوا و پیام‌های منتقل شده از طریق رسانه‌ها تمرکز دارد، در حالی که سواد دیجیتال بر روی ابزارها و فناوری‌های مورد استفاده برای دسترسی به این محتوا متمرکز است. به عبارت دیگر، سواد رسانه‌ای به ما کمک می‌کند تا به عنوان یک مصرف‌کننده هوشمند عمل کنیم، در حالی که سواد دیجیتال به ما کمک می‌کند تا به عنوان یک تولیدکننده محتوا و یک شهروند دیجیتال فعال باشیم. در ادامه این مقاله در مجله شلپ، به بررسی جزئی تر تفاوت های این دو میپردازیم.

تفاوت سواد رسانه‌ای با سواد دیجیتال

خب ببین، سواد رسانه‌ای یعنی این‌که بتونی هرچی تو تلویزیون، اینترنت، روزنامه و… می‌بینی رو بفهمی، خوب تحلیل کنی و بفهمی که چی واقعیه و چی دروغه. مثلاً بتونی تشخیص بدی که اون تبلیغاتی که میگن فلان قرص معجزه می‌کنه، واقعاً همونه یا نه.

سواد دیجیتالی هم یعنی این‌که بتونی با کامپیوتر، گوشی و اینترنت کار کنی و ازشون بهترین استفاده رو ببری. مثلاً بتونی تو گوگل هرچی می‌خوای رو سرچ کنی، تو شبکه‌های اجتماعی با دوستات چت کنی و کلی کار دیگه.

به طور خلاصه، سواد رسانه‌ای بهت یاد می‌ده که چطوری به اطلاعات نگاه کنی و سواد دیجیتالی بهت یاد می‌ده که چطوری از ابزارها استفاده کنی. هر دوتاش برای اینکه تو دنیای امروز بتونی راحت زندگی کنی، خیلی مهمه.

مثلا برای داشتن سواد، باید بدانید که چگونه رایانه را روشن کنید، چگونه با اجزای آن تعامل داشته باشید و چگونه دستگاه را برای حل مشکلات رایج عیب یابی کنید. سواد دیجیتال به دانش گسترده ای در مورد نحوه استفاده از ماشین برای دستیابی به اهداف خود نیاز دارد.

مثالی دیگر برای روشن‌تر شدن موضوع:

فرض کنید شما می‌خواهید در مورد یک موضوع خاص در اینترنت تحقیق کنید. سواد دیجیتال به شما کمک می‌کند تا از موتورهای جستجو به درستی استفاده کنید و منابع مرتبط را پیدا کنید. اما سواد رسانه‌ای به شما کمک می‌کند تا صحت اطلاعات موجود در این منابع را ارزیابی کرده و بین اطلاعات معتبر و اطلاعات نادرست تمایز قائل شوید.

در دنیای امروز، هر دو سواد رسانه‌ای و سواد دیجیتال برای موفقیت فردی و اجتماعی ضروری هستند. با داشتن سواد رسانه‌ای، افراد می‌توانند از دستکاری اطلاعات و تبلیغات نادرست مصون بمانند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند. همچنین، با داشتن سواد دیجیتال، افراد می‌توانند به فرصت‌های آموزشی و شغلی بیشتری دسترسی پیدا کنند و در جامعه اطلاعاتی مشارکت فعال داشته باشند.

در نتیجه، می‌توان گفت که سواد رسانه‌ای و سواد دیجیتال دو روی یک سکه هستند. هر دو این مهارت‌ها برای زندگی در عصر اطلاعات ضروری هستند و مکمل یکدیگرند.